Yalta’nın hayaleti Alaska’da

Tarih hep aynı gerçeği fısıldıyor: Masada olan kazanır, olmayanın kaderi ise başkalarının kararına kalır.
1945, Yalta… Dünya savaşın küllerinden doğarken Roosevelt ile Stalin, Churchill’i devre dışı bırakan tam 11 gizli buluşma yaptı. Sonuç: Polonya, Macaristan ve Çekoslovakya’nın yarım asırlık karanlığı… Sovyetler Birliği, BM’de veto hakkını aldı, Japonya’ya savaş sözü verdi.
Batı Avrupa ise “özgürlük vitrini”altında Amerikan üsleri vedolar zincirleriyle bağlandı. Türkiyede bu zincirin dışında kalamadı.Diplomasinin soğuk gerçeği buydu:Müttefiklik, çıkar bitene kadardır.
2025 Alaska… Bu kez Trumpile Putin aynı masadaydı. Avrupaise yine yoktu. Ama en önemlisi,İngiltere’nin bir kez daha devre dışıkalmasıydı. Dünyanın doğusundabaşka bir hesap peşinde mi onu dayakında görürüz.Resmi açıklamalar, “Ukrayna,enerji güvenliği, küresel istikrar”başlıklarını öne çıkardı.Ama kapalı kapılar ardında konuşulanlarındaha çıplak olduğu biliniyor:
Ukrayna’nın doğusununMoskova’ya bırakılması.
Pasifik’te Çin’e karşıWashington’a yeni alan açılması.
Ortadoğu enerji hatlarının paylaşımı.
Arktik rezervlerde yeni sınırlarınbelirlenmesi…Sanki dünya iki “süper” güçarasında yeniden paylaşılıyor.Masada imza atılmadı ama fotoğrafkareleri her şeyi anlattı. Kırmızı halılar,törenler, kameraların önündeverilen samimi pozlar…
Alaska’nın ilk sonucu: Putin’inPR zaferi.
Ne Ukrayna’da ateşkes çıktı ne de yol haritası belirlendi. Ama Putin, tek bir imza olmadan küresel sahnede meşruiyet kazandı. Suriye’de geri adım atan, Zengezur’da zorlanan Putin’in sessizliğinin nedeni buydu. Trump’ı bu tercihe İngiltere’nin başını çektiği “Küreselciler” yani “Kâğıtçılar”ın zorladığı çok açık.
21’inci yüzyıla irtifa kaybederek başlayan Avrupa yine seyirci…
En çarpıcı sonuç: Avrupa’nın bir kez daha dışarıda kalması. Washington ve Moskova, Avrupa’nın geleceğini yine Avrupa’sız konuştu. Avrupa başkentleri, olup biteni sadece dinlemekle yetindi. Trump’ın onları toplaması da züğürt tesellisinin ötesine geçmeyecek gibi. Putin’in “Bir dahakisefer Moskova’da” çağrısı ise Alaska’nın bir kapanış değil, yeni bir başlangıç olduğunu gösterdi.
Yalta’da sınırlar cetvelle çizildi. Alaska’da ise yeni paylaşım şimdilik ertelendi ama işaret de verildi. ABDRusya hattında şekillenen yeni blok, Çin’in yükselişiyle daha da kritik hâle geliyor.
Tarih boşluğu sevmez. Bugün imza atılmayan kararlar, yarın sahada patlayacak silahlarla karşımıza çıkabilir.

ÇİN ARTIK UYANDI
Bu defa tabloya farklı bir gölge düşüyor: Çin. Artık dünya sadece ABD, Rusya ve Avrupa üçgeninden ibaret değil.
Napolyon’un o sözü akıllara geliyor:
“Bırakın Çin uyusun, çünküuyandığında dünya titrer.”
Ve Çin uyandı. Üstelik Türkiye, Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Güney Afrika gibi çok kutupluluğu savunan ülkeler de sahnede. İngiltereÇin eksenini de yabana atmamak gerekiyor.
Teknolojinin hızla dönüştürdüğü çağımızda Alaska’nın fotoğrafı Yalta’yı hatırlatsa da sonuç aynı olmayabilir.

Haber Kaynak : SABAH.COM.TR

“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”